Mô hình AI nào mạnh nhất hiện nay: ChatGPT, Gemini, Claude, Grok hay mô hình nào khác?

Thời gian gần đây, hòm thư của mình nhận được rất nhiều câu hỏi chung một chủ đề: “Toàn ơi, mô hình AI nào đang là mạnh nhất?” Đây là một câu hỏi rất hay, bởi nó cho thấy chúng ta đã vượt qua giai đoạn ngạc nhiên ban đầu về AI để tiến tới giai đoạn ứng dụng thực tiễn: lựa chọn công cụ phù hợp nhất để giải quyết vấn đề cụ thể.

Nếu năm 2023 là năm của sự bùng nổ, thì giai đoạn 2024-2025 mà chúng ta đang trải qua chính là một cuộc “chạy đua vũ trang” thực sự trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Các “ông lớn” như Google, OpenAI, Anthropic, Meta không chỉ nâng cấp các mô hình hiện có mà còn tung ra những sản phẩm mang tính cách mạng, thay đổi hoàn toàn cách chúng ta định nghĩa về một “trợ lý AI“. AI giờ đây không còn là một chatbot chỉ biết trả lời câu hỏi, nó đã trở thành một cộng sự có khả năng suy luận, phân tích đa phương thức (hình ảnh, video, âm thanh), và thậm chí là tự lên kế hoạch hành động. Bên cạnh đó, sự trỗi dậy mạnh mẽ của các mô hình nguồn mở từ Trung Quốc như DeepSeek, Qwen cũng đang khiến cuộc chơi trở nên gay cấn hơn bao giờ hết.

Trong bài viết chuyên sâu này, mình sẽ không chỉ đưa ra một câu trả lời đơn giản. Thay vào đó, Toàn sẽ cùng các bạn “mổ xẻ” từng ứng cử viên sáng giá nhất, từ các mô hình đóng độc quyền đến các đối thủ nguồn mở đáng gờm. Chúng ta sẽ phân tích dựa trên các tiêu chí quan trọng nhất đối với người dùng cuối và doanh nghiệp: khả năng suy luận, hiệu quả đa phương thức, chi phí vận hành, và tính linh hoạt. Mục tiêu của bài viết là cung cấp cho bạn một bức tranh toàn cảnh, giúp bạn tự tin đưa ra quyết định: đâu là mô hình AI “mạnh nhất” cho chính bạn.

I. ĐIỂM DANH CÁC “SIÊU SAO” TRONG LÀNG AI HIỆN NAY

Trước khi đi vào so sánh, chúng ta cần hiểu rõ từng “tay chơi” trên bàn cờ AI. Mỗi mô hình đều được phát triển với một triết lý và thế mạnh riêng. Dưới đây là những cái tên mà theo mình là đang định hình toàn bộ ngành công nghiệp.

1. OpenAI: Người tiên phong không ngừng đột phá (GPT-4o, GPT-4.5 và dòng o-series)

OpenAI vẫn là cái tên bảo chứng cho chất lượng và sự đổi mới. Mô hình GPT-4o (“o” là Omni) ra mắt đã gây tiếng vang lớn nhờ sự cân bằng tuyệt vời giữa tốc độ, trí thông minh và khả năng tương tác đa phương thức mượt mà. Nó giống như một con dao đa năng Thụy Sĩ, cực kỳ hiệu quả cho các tác vụ hàng ngày.

Tuy nhiên, bước tiến thực sự của OpenAI lại nằm ở một nhánh phát triển khác mà mình cực kỳ tâm đắc: dòng “o-series”, đặc biệt là o3-pro. Đây không còn là AI trả lời tức thì nữa, mà là một AI biết “suy nghĩ”. Khi nhận một yêu cầu phức tạp, o3-pro sẽ dành “thời gian suy nghĩ” (thinking time) để phân tích, tự vạch ra các bước logic, truy cập công cụ (như chạy code Python, tìm kiếm web) rồi mới tổng hợp lại để đưa ra câu trả lời cuối cùng. Nó hoạt động như một nhà phân tích tự hành, một bước tiến khổng lồ trong việc tự động hóa các công việc đòi hỏi tư duy sâu. Phiên bản o4-mini là một lựa chọn nhẹ nhàng hơn, tối ưu cho tốc độ và chi phí nhưng vẫn giữ được năng lực suy luận chuỗi này.

2. Google DeepMind: Kẻ thống trị đa phương thức (Gemini 2.5 Pro/Flash)

Theo quan sát của mình, Gemini 2.5 Pro của Google hiện đang là mô hình AI toàn diện nhất và đang dẫn đầu nhiều bảng xếp hạng uy tín như LMSYS Chatbot Arena. Điểm mạnh tuyệt đối của Gemini nằm ở khả năng đa phương thức gốc (native multimodality). Nó có thể “hiểu” đồng thời văn bản, hình ảnh, âm thanh và thậm chí là video trong cùng một câu lệnh. Hãy tưởng tượng bạn tải lên một video về quy trình sản xuất, kèm một file excel chứa dữ liệu lỗi, và hỏi nó tìm ra nguyên nhân. Đó là sức mạnh của Gemini.

Chưa dừng lại ở đó, Gemini 2.5 Pro sở hữu một “vũ khí” hạng nặng: cửa sổ ngữ cảnh lên tới 2 triệu token. Điều này cho phép nó “đọc” và phân tích toàn bộ một kho mã nguồn lớn hoặc hàng trăm tài liệu cùng lúc mà không bỏ sót chi tiết. Phiên bản Gemini 2.5 Flash thì mang lại tốc độ cực nhanh và chi phí thấp đáng kinh ngạc, là lựa chọn vàng cho các ứng dụng cần mở rộng quy mô lớn.

3. Anthropic: Chuyên gia an toàn và đáng tin cậy cho doanh nghiệp (Claude 4 Opus/Sonnet)

Nếu OpenAI là nhà đổi mới và Google là gã khổng lồ toàn diện, thì Anthropic lại chọn cho mình một con đường riêng với Claude 4. Thế mạnh cốt lõi của Claude, theo mình, là sự an toàn, khả năng tuân thủ các chỉ dẫn phức tạp và một văn phong viết lách cực kỳ tự nhiên, tinh tế. Đây là lý do vì sao Claude được rất nhiều doanh nghiệp lớn tin dùng.
Xem thêm về mô hình viết tốt nhất tại: So sánh các mô hình AI về khả năng viết lách

Claude 4 (với phiên bản mạnh nhất là Opus và bản cân bằng là Sonnet) sở hữu ngữ cảnh 200k token và được chứng minh là sử dụng rất hiệu quả trong các bài kiểm tra “tìm kim đáy bể”. Nó cũng có khả năng hoạt động như một “agent”, tương tác với các API và công cụ bên ngoài để thực thi tác vụ, biến nó thành một cộng sự đắc lực, đáng tin cậy trong các quy trình làm việc phức tạp của doanh nghiệp.

4. xAI Grok 3: Chuyên gia “bắt trend” thời gian thực

Trong thế giới cần tốc độ và thông tin cập nhật từng phút, Grok 3 của xAI (Elon Musk) là một thế lực độc đáo. Lợi thế không thể sao chép của Grok là nó được tích hợp trực tiếp vào luồng dữ liệu thời gian thực của mạng xã hội X (Twitter). Điều này giúp nó nắm bắt tin tức, xu hướng, và cả văn hóa mạng một cách nhanh nhất. Phong cách trả lời thẳng thắn, dí dỏm và đôi khi hơi “cà khịa” của Grok cũng mang lại một trải nghiệm rất khác biệt. Đối với các ngành như marketing, truyền thông, hay phân tích xã hội, mình thấy Grok là một công cụ cực kỳ hữu ích.

5. Các thế lực nguồn mở đang trỗi dậy

Sẽ là một thiếu sót cực lớn nếu không nhắc đến làn sóng nguồn mở (chính xác hơn là open-weight). Meta Llama 4 đã có bước tiến lớn khi lần đầu tích hợp khả năng hiểu hình ảnh. Mistral AI từ châu Âu tiếp tục tung ra các mô hình hiệu năng cao với chi phí thấp nhờ kiến trúc MoE. Đặc biệt, hai cái tên từ Trung Quốc là DeepSeek và Qwen (Alibaba) đã thực sự gây chấn động. Các mô hình như DeepSeek-R1 hay Qwen3-235B không chỉ có chi phí rẻ mà hiệu năng về coding và suy luận còn cạnh tranh sòng phẳng, thậm chí vượt mặt nhiều mô hình đóng hàng đầu. Chúng đang chứng minh rằng AI nguồn mở không còn là “kẻ theo sau” nữa.

II. “MỔ XẺ” SO SÁNH: AI NÀO MẠNH NHẤT Ở MẢNG NÀO?

Mỗi mô hình đều có “sở trường” riêng. Việc hiểu rõ những điểm này sẽ giúp bạn chọn đúng công cụ cho đúng việc, tối ưu hóa cả hiệu quả và chi phí. Dưới đây là phân tích của mình về điểm mạnh cốt lõi của từng dòng mô hình.

1. Về khả năng suy luận và giải quyết vấn đề phức tạp

• Đỉnh cao nhất: OpenAI o3-pro. Mô hình này được thiết kế đặc biệt cho mục đích này. Khả năng “dừng lại để suy nghĩ” giúp nó phá vỡ các bài toán logic, toán học và coding phức tạp thành các bước nhỏ và giải quyết tuần tự. Đây là lựa chọn số một cho các tác vụ nghiên cứu và phát triển đòi hỏi tư duy sâu.
• Đối thủ đáng gờm (nguồn mở): DeepSeek-R1. Mô hình này đang cho thấy hiệu năng suy luận cực kỳ ấn tượng, đặc biệt trong lĩnh vực coding, thách thức trực tiếp các mô hình đóng hàng đầu.
• Toàn diện: Gemini 2.5 Pro và Claude 4 Opus cũng tích hợp cơ chế suy luận mạnh mẽ và có thể giải quyết các vấn đề khó, dù có thể không chuyên biệt bằng o3-pro.

2. Về khả năng xử lý đa phương thức (hình ảnh, âm thanh, video)

• Nhà vô địch không đối thủ: Google Gemini 2.5 Pro. Được xây dựng với kiến trúc đa phương thức từ gốc, Gemini xử lý các loại dữ liệu khác nhau một cách liền lạc và tự nhiên nhất. Khả năng phân tích video dài kết hợp với dữ liệu khác mở ra những ứng dụng chưa từng có trong vận hành, giám sát và phân tích.
• Lựa chọn tốt: OpenAI GPT-4o và Llama 4 Maverick. Cả hai đều có khả năng hiểu hình ảnh và âm thanh rất tốt, đặc biệt GPT-4o nổi bật với khả năng tương tác giọng nói thời gian thực cực kỳ mượt mà. Xem thêm về: Top các công cụ AI tạo ảnh, video, âm thanh.

3. Về chất lượng viết lách, sáng tạo nội dung và an toàn

• Bậc thầy ngôn từ: Anthropic Claude 4 (Opus/Sonnet). Theo đánh giá của cá nhân mình và nhiều chuyên gia khác, Claude vẫn là mô hình có văn phong viết tự nhiên, chuyên nghiệp và tinh tế nhất. Nó rất giỏi trong việc tuân thủ các chỉ dẫn về giọng điệu, phù hợp cho việc tạo nội dung marketing, báo cáo kinh doanh, và các tài liệu quan trọng.
• Lựa chọn tin cậy: OpenAI GPT-4.5/4o. Các mô hình của OpenAI luôn được biết đến với kiến thức nền rộng và khả năng viết lách mạch lạc, ít khi mắc lỗi sai thực tế (hallucination).

4. Về khả năng xử lý ngữ cảnh dài (phân tích tài liệu, codebase lớn)

• Kẻ hủy diệt: Google Gemini 2.5 Pro với 2 triệu token. Với khả năng này, bạn có thể “nhét” toàn bộ một dự án phần mềm hay hàng trăm file PDF vào và yêu cầu nó phân tích. Đây là một yếu tố thay đổi cuộc chơi cho các nhà phát triển và nhà phân tích dữ liệu.
• Hiệu quả và chính xác: Anthropic Claude 4 với 200k token. Dù con số nhỏ hơn, Claude nổi tiếng với khả năng tận dụng ngữ cảnh dài một cách cực kỳ hiệu quả, duy trì độ chính xác cao từ đầu đến cuối.

III. MÔ HÌNH ĐÓNG VS. MÔ HÌNH MỞ: MỘT QUYẾT ĐỊNH CHIẾN LƯỢC

Lựa chọn giữa AI độc quyền (đóng) và AI nguồn mở không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà theo mình, nó là một quyết định chiến lược ảnh hưởng đến chi phí, bảo mật và sự linh hoạt của doanh nghiệp bạn. Mình thường ví von thế này để các bạn dễ hình dung:

• Mô hình đóng (OpenAI, Google, Anthropic): Giống như bạn đi thuê một văn phòng hạng A đã trang bị đầy đủ nội thất và dịch vụ. Bạn có ngay công cụ mạnh nhất, giao diện bóng bẩy, API ổn định và đội ngũ hỗ trợ chuyên nghiệp. Tuy nhiên, bạn phải trả phí thuê (chi phí API) đều đặn, mọi dữ liệu phải đưa lên máy chủ của họ, và bạn bị phụ thuộc vào họ. Đây là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn ưu tiên hiệu năng đỉnh cao và sự tiện lợi.
• Mô hình mở (Llama, Mistral, DeepSeek): Giống như bạn mua một mảnh đất và tự xây dựng văn phòng của mình. Bạn có toàn quyền kiểm soát, tự do thiết kế theo ý muốn, bảo mật dữ liệu tuyệt đối vì mọi thứ nằm trên hạ tầng của bạn. Chi phí ban đầu (xây dựng) có thể cao, và bạn cần có đội ngũ kỹ thuật để vận hành. Nhưng về lâu dài, chi phí vận hành có thể rẻ hơn rất nhiều, đặc biệt ở quy mô lớn. Đây là lựa chọn cho những ai ưu tiên sự tự chủ, bảo mật và khả năng tùy chỉnh sâu.

Tin vui là, khoảng cách về hiệu năng giữa hai trường phái này đang bị thu hẹp đáng kể. Các mô hình mở hàng đầu hiện nay đã có sức mạnh rất đáng gờm, không còn quá thua kém so với các đối thủ độc quyền.

IV. SO SÁNH CHI PHÍ VÀ TỐC ĐỘ: TIỀN NÀO CỦA NẤY?

Trong kinh doanh, hiệu quả không chỉ đo bằng sức mạnh mà còn bằng chi phí. Cuộc chiến về giá đang trở nên cực kỳ khốc liệt và có lợi cho người dùng.

1. Tốc độ và độ trễ

• Cần “suy nghĩ” (Độ trễ cao): Các mô hình suy luận sâu như OpenAI o3-pro, hay khi Gemini 2.5 Pro/Claude 4 xử lý tác vụ phức tạp, sẽ có độ trễ đáng kể (vài giây đến cả phút). Đây là cái giá phải trả cho câu trả lời chất lượng.
• Nhanh và cân bằng: GPT-4o, Claude 4 Sonnet cung cấp tốc độ phản hồi tốt, phù hợp cho hầu hết các ứng dụng tương tác.
• Nhanh như chớp: Gemini 2.5 Flash, OpenAI o4-mini, Claude 4 Haiku là những nhà vô địch về tốc độ, được thiết kế cho các ứng dụng đòi hỏi phản hồi tức thì ở quy mô lớn.

2. Chi phí sử dụng (Giá API mỗi triệu token)

Mình sẽ không liệt kê con số chính xác vì chúng thay đổi liên tục, nhưng có thể chia thành các nhóm sau:

• Hạng “Sang” (Rất cao): Claude 4 Opus, OpenAI o3-pro. Đây là mức phí dành cho các mô hình có khả năng suy luận mạnh nhất thị trường.
• Hạng “Thương gia” (Cao): Gemini 2.5 Pro, GPT-4.5. Cung cấp hiệu năng hàng đầu với mức giá hợp lý hơn.
• Hạng “Phổ thông Cao cấp” (Cạnh tranh): GPT-4o, Claude 4 Sonnet, Mistral Large 2. Đây là nhóm có tỉ lệ hiệu năng/giá thành rất tốt.
• Hạng “Giá rẻ bất ngờ” (Rất thấp): Gemini 2.5 Flash, GPT-4o mini, và các API của DeepSeek, Qwen. Sự xuất hiện của nhóm này đang thực sự dân chủ hóa AI, cho phép các dự án nhỏ cũng có thể tiếp cận sức mạnh AI đáng nể.

V. TỔNG KẾT: VẬY MÔ HÌNH AI NÀO MẠNH NHẤT CHO BẠN?

Sau khi phân tích chi tiết, mình xin đưa ra kết luận và khuyến nghị cá nhân của mình. Không có một câu trả lời duy nhất, mà câu trả lời phụ thuộc vào nhu cầu của bạn.

• Nếu bạn cần một AI toàn diện nhất, thông minh, đa năng và dẫn đầu các bảng xếp hạng: Hãy chọn Google Gemini 2.5 Pro. Khả năng đa phương thức và ngữ cảnh siêu lớn của nó gần như không có đối thủ.
• Nếu bạn cần một chuyên gia giải quyết các bài toán logic, coding, khoa học cực khó: Hãy đầu tư vào OpenAI o3-pro. Nó được sinh ra để làm việc này.
• Nếu bạn cần một cây bút chuyên nghiệp, một chuyên gia truyền thông cho doanh nghiệp, ưu tiên sự an toàn và văn phong tinh tế: Anthropic Claude 4 (Opus/Sonnet) là lựa chọn không thể tốt hơn.
• Nếu bạn cần cập nhật thông tin thời sự, “bắt trend” mạng xã hội nhanh nhất: xAI Grok 3 là công cụ độc nhất vô nhị.
• Nếu bạn ưu tiên sự tự chủ, bảo mật, muốn tùy chỉnh AI cho nghiệp vụ riêng và có đội ngũ kỹ thuật: Hãy khám phá thế giới nguồn mở với các lựa chọn hàng đầu như DeepSeek-R1, Qwen3, và Llama 4.
• Nếu bạn cần một AI “đủ tốt” cho hầu hết mọi việc với chi phí và tốc độ tối ưu: GPT-4o hoặc các mô hình giá rẻ như Gemini 2.5 Flash là những lựa chọn cực kỳ khôn ngoan.

LỜI KẾT

Cuộc đua AI đã bước sang một chương mới, không còn chỉ là cuộc đua về trí thông minh chung chung mà đã phân hóa thành nhiều mặt trận chuyên biệt. Cá nhân mình cho rằng, người dùng chúng ta chính là người hưởng lợi lớn nhất từ cuộc cạnh tranh này. Chúng ta có nhiều lựa chọn hơn, mạnh mẽ hơn và với chi phí hợp lý hơn bao giờ hết.

Lời khuyên cuối cùng của Toàn là: Đừng đi tìm mô hình “mạnh nhất” một cách mù quáng. Thay vào đó, hãy xác định rõ bài toán bạn cần giải quyết là gì, ngân sách của bạn ra sao, và yêu cầu về bảo mật như thế nào. Từ đó, hãy thử nghiệm 2-3 mô hình phù hợp nhất trong danh sách trên để tìm ra “cộng sự AI” hoàn hảo cho riêng mình. Thế giới AI đang thay đổi từng ngày, và cách tốt nhất để không bị bỏ lại phía sau chính là liên tục học hỏi và trải nghiệm.

Mình hy vọng những phân tích và chia sẻ từ góc nhìn của một người làm về tối ưu vận hành sẽ thực sự hữu ích cho các bạn. Nếu bạn thấy bài viết này có giá trị, đừng ngần ngại chia sẻ nó lên Facebook hay LinkedIn nhé. Mỗi lượt chia sẻ của các bạn là một nguồn động viên to lớn, giúp mình biết được chủ đề nào đang được quan tâm để tiếp tục đầu tư nghiên cứu và mang đến những nội dung chất lượng hơn nữa.

Ngoài ra, mình cũng có cho đăng ký nhận bài viết mới nhất ở bên dưới. Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã đọc đến đây!

Nguyễn Thiệu Toàn

Tôi 'phiên dịch' nhu cầu thực tế thành hệ thống AI và Tự động hóa tinh gọn. Marketing cho tôi biết 'nỗi đau', còn 'builder' trong tôi tạo ra giải pháp 'chạy được'. Mục tiêu: giúp bạn được giải phóng, không phải thay thế.

Xem thêm

Xem thêm về Nguyễn Thiệu Toàn